Irvin Yalom’un okuduğum ilk kitabı. Bana kalsa Nietzsche Ağladığında kitabından başlardım ama ekip okumalarında ilk sırada olduğu için ve hakkında çok olumlu yorumlar gördüğüm için biraz geç de olsa ben de okudum.Bu eseri klasik romanlardan ayıran birkaç özelliği var. Öncelikle bir psikoterapist tarafından yazılmış olması zaten yeteri kadar ilginç yapıyor. Irvın Yalom’un psikoterapist olarak kaleminin iyi olduğunu söyleyebilirim ama kitap edebi olarak çok üst düzey diyemem. Zaten öyle bir beklentim olmadığı için beklediğimden daha akıcı ve sade bir dilinin olduğunu söyleyebilirim. Bu belki de tercümanın maharetidir bilemiyorum. Kitap ile ilgili dikkatimi çeken bir başka nokta da kitapta baskın olan bir karakter bulamamam. Bunu birazdan spoiler altında daha detaylı anlatacağım ama kitap sanki ana bir hikaye olmadan birçok alt hikayeyi birleştiren bir roman gibi geldi bana. İlişkilerin ve olayların haritasını çıkaracak olsak sürekli belli noktalarda kesişen ve çok karmaşık bir yapısı olan Londra metrosunu aratmayacağından eminim. Gerçek hayatta olabileceğinden çok fazlaca tesadüflerle biraz da zorlama bir ilişkiyle olaylar iç içe girmiş olsa da bunun kitaba heyecan ve akıcılık getirdiği de yadsınamaz bir gerçek.Terapi ve analiz kavramları üzerine kurulu diyaloglarla bezenmiş bir roman olması nedeniyle bu meslek dışında olan insanlara yer yer sıkıcı gelebilecek bir kitap aslında. Birkaç psikoterapist dostumun olması ve onlarla bir projede birlikte çalışmış olmam nedeniyle olsa gerek bu kitaptaki diyalogları hiç yadırgamadım ve bana sıkıcı gelmedi. Kitap hakkında belki de başlarda biraz zorlanırsın gibi bir önyargı ile yaklaşmamdan ötürü olsa gerek benim için hem akıcı hem de zevkli bir okuma oldu. Bunun yanı sıra mesleki etik konusunda da bizim daha ne kadar yol kat etmemiz gerektiğini anlamama vesile oldu. Zira kitap içinde birçok kez sorgulanana bu kavramın ne yazık ki insanımız tarafından bu düzeyde bir önemde algılandığı düşünmüyorum. Kitabı okumadan önce de genel olarak batının etik, mesleki etik, etik öz disiplin gibi kavramlarda bizden daha ileri olduğunu düşünmekteydim ve kitabı okuduktan sonra da bu kanaatim kesinlikle arttı.Etik kavramının yanı sıra insanın bilinç altında yer alan bazı hasletlerin hayatlarına sirayet etme derecelerine göre -iş hayatı olsun özel hayatı olsun- ilişkilerine ne kadar da kuvvetli bir şekilde yön verebildiğini anladım. Kitap içinde geçen bazı tespitler ise bende keskin bir aydınlanmaya neden oldu desem herhalde abartmış olmam.Bundan sonrasının kitap ile ilgili detaylı bilgilerle dolu olacağını ve henüz bu kitabı okumayanların devam etmemesinin daha iyi olacağını uyarmak isterim.(view spoiler)[Az önce de bahsettiğim üzere bu kitap birkaç ana karakterden ziyade kitaba eşit olarak hakim birçok karakterden oluşmaktadır. Her ne kadar başlarda Ernest kitabın baskın karakteri gibi dursa da sonlara doğru Carol ve Marshall daha baskın hale geldi. Bunun yanı sıra yan karakterler de aslında kitap içinde önemli bir paya sahip diyebilirim. Açıkçası Ernest her ne kadar örnek ve rol model bir kişilik olsa da ilginç bir şekilde bazı yerlerde bana itici geldi. Yine de sonlara doğru hem yazar hem de analistçisi Marshall ve tabii ki de Carol ona hak ettiği itibarı verdi.Kitap aslında çok zekice yazılmış birçok alt kurgudan oluşuyor. Her terapi (ya da terapist-hasta ilişkisi diyeyim) ayrı bir kitap olabilir. Mesela Seymour-Belle ayrı bir kitap, Ernest-Carol-Justın ayrı bir kitap, Marshall-Shelly ayrı bir kitap, Marshall-Carol-Peter ayrı bir kitap gibi örnekler çoğaltılabilir. Bu alt hikayeler arasında Marshall ve Shelly’nin poker analizini çok zekice ve eğlenceli bulduğumu söyleyebilirim. Yine de kitapta beni tatmin eden ve değerlendirmemi bir not yukarı çıkarmamı sağlayan Marshall-Peter hikayesi oldu. Her ne kadar ikinci zokayı daha mesletası olduğunu iddia eden adamla ilk konuşmasında hissetmiş olsam bile yine de çok zekice kurgulanmış bir dolandırıcılık hikayesi diyebilirim.Bunların yanı sıra kitapta birkaç nokta beni 5 yıldız vermekten alıkoydu. Birincisi biraz daha derli toplu ve edebi olarak daha tatmin edici hale gelse kesinlikle 5 yıldızlık bir kitap. İkincisi de birçok alt hikaye olmasına rağmen bazıları sonlara doğru tamamen unutulmuş gibi geldi. Mesela Justın-Carol ilişkisi, Ernest’in yayınlayacağı kitaplar, Marshall’in Ernest ile ortak yürüteceği kitap projeleri gibi birçok şey bence havada kalmış. Bilmiyorum belki de her şeyin neticelendmesini beklemek çok mantıklı değil ama yine de bana üstün körü geçilmiş hissi verdi. Halbuki aynı şekilde Carol ile Ernest’in konuşmasının en can alıcı yerinde bitmesi ise bana hiç yarım kalmışlık hissi vermedi çünkü kitabın öyle bitmesi gerekiyordu. Devamını bizim hayal gücümüze bırakıyordu. Üstün körü geçmek ile bilerek yarım bırakmak arasındaki farkı anlatabilmek için kitap içinde güzel bir örnek olmuş bence. (hide spoiler)]
Cartea aceasta mi-a fost daruita intr-un moment in care aveam multa nevoie de carti noi, fapt pentru care am apreciat-o din start. Ca sa parafrez o vorba englezeasca: la inceput, am judecat cartea dupa coperta. Raftul Denisei nu mi-a oferit pana acum lecturi surprinzatoare, ba din contra, se intampla chiar sa incetez din citit dupa cateva zeci de pagini deoarece povestile spuse nu ma acaparau deloc."Minciuni pe canapea", in schimb, m-a prins din prima; pe parcurs, m-a pierdut in unele momente, dar niciodata iremediabil, astfel ca am terminat-o fara urma de regret ca mi-as fi irosit vremea. Aceasta scurta recenzie nu va fi un ditiramb adus lui Yalom; insa cartea are intr-adevar unele puncte forte. Mi-au placut unele din argumentele lui despre ceea ce sunt psiohoterapia, terapeutul si pacientul si, in special ideea ca, pana la urma, cel care este mai investit si mai deschis este cel care are mai mult de castigat. De asemenea am citit cu mult interes sectiunea din a doua jumatate a cartii in care erau interpretate multe din visele personajelor. Faptul ca personajele au caracter susceptibil la influente exterioare si rasturnarile de situatie aduc autenticitate actiunii.Pe de alta parte, alocuri, situatiile descrise imi creeau, probabil cel mai mult prin patetismul lor, o stare de disconfort. Se prea poate ca aceasta sa fi fost intentia autorului. In alta ordine de idei, traducerea cartii nu este excelenta. Unele sintagme sunt traduse mots-a-mots din engleza, neavand aceeasi logica in romana ("era in zona" pentru a explica ca terapeutului ii reusea metoda de psihoanaliza folosita).
What do You think about Lying On The Couch (1997)?
Mesleki etiğe giriş 101 no'lu ders gibi yazılmış bir kitap. Başlangıçta biraz basit gelse de, karakterler insanı boğsa da akıcılık artışı, kitabın sonlarına doğru gelen polisiye hikaye ile sağlanıyor.İnsanoğlunun aslında kim olursa olsun ne kadar zayıf olduğunun, bu zayıflıklarını tanımasında köklerine bakması gerekliğinin güzel bir örneği. Kişinin kendisi ile ilgili olarak taşıdığı tüm psikolojik kökler, gün gelip insanı birtakım hırs ve zor durumlara sürükleyebiliyor. Büyük bedeller ödedikten sonra çoğu zaman iş işten geçmiş oluyor. "İnsan, aslında bu bedelleri ödemeseydi de kendi küçük sırlarını daha iyi tanısaydı çok daha iyi olurdu" noktasına getiriyor kişiyi kitap. Açıkyüreklilikle yazılmış, yazarın kendisini de bir nevi ortaya koyarak yazdığı hoş bir kitap. Ben yine de hocanın ders niteliğindeki kitaplarını daha çok beğeniyorum. Bkz. Varoluşçu Psikoterapi.
—Ezgi
O carte genială, care prezintă viața profesională a unui psihoterapeut. Deși autorul este el însuși psihoterapeut, cartea nu este de specialitate, ci literatură. Cazurile sunt interconectate, pacienții au interese, viața personală se împletește cu cea profesională iar limita dintre ele este foarte firavă. Procesele de conștiință nu-i sunt străine lui Ernest, personajul principal, iar conflictul vine dintre etica profesională și dorințele personale care sunt și ele umane.Atenția pentru detaliile cele mai mici și exploatarea lor ulterioară sunt un plus de savoare și te fac să o citești cu atenție. Cartea este delicioasă, are mult umor, captivează încă de la început. În bibliografia studenților de la factultatea de psihologie sunt chiar recomandate cărțile de literatură ale lui Yalom.
—Mihai Savu
A witty and lovely treat. Professor Yalom surely knows how to spin a yarn. Admittedly, this may not be the best recommendation for someone who doesn't chew on agenda-driven abstract "author filibusters", but I do and I liked it.Of course, some aspects I wasn't so delighted with because of my own worldview (view spoiler)[I didn't care for the ease with which the psychotherapist encouraged the patient to get out of an unsatisfying marriage - I do believe that marriages get satisfying after one works through the difficulties, and also that some marital problems are caused specifically by the issues that motivated the patient to go to the therapist in the first place (hide spoiler)]
—Anna A.
